Z’puròwäse éscht én der héché, woa d’matte lengé zitt mét schné ptackte bliben, fascht òntälls. Chammò es par héerfia- òn chòreachra òn es bétzié gmies ém còrtel hä, was aber nid gnueg éscht, fer de wénter z’òberläbe. Z’gras éscht z’einzég déng, woa wackst gnueg òn daròm éscht z’véh fer z’béergland sotte wechtégs. Ém Lystal éschtmò ém sòmmer geng mét de tieré òf d’alpò gfoaret. Sotte heimò ém tal chònnò hejò òn z’hei fer de wénter òf d’sittò lecke. Z’véh heimò méreré moal òn geng wittòr embruf trébet òn nòmma fer z’Sankt Michael éschtmò wéder zròck zem hus, wéll doa hät de zitt vòn de zalònga òn vòn de feire (stägfeirò em 11. november) angfanget.
Schier allé d’alpe sinn gsid òf emmenere léckò terassò, wéll nòmma doa éscht gnueg gras gwackset. Ganz wenégé alpe én de lécke vallésche òf der sittò vòm Lystal sinn wenegòr miechsam òn rentablòr gsid wétte zòm bischpél San Grato z’Ischeme, Niel ém Goaby, Lòò òn Arensò ém Ònderteil òn Gabiet òn Sant’Anna ém Oberteil.
Fer z’chònnò hä en alpò hät mòssò si natirléch gnueg gras aber ou wasser fer z’trenge de tieré òn fer z’usspiele d’eimera òn de gade. Ou heimò ghät mangal z’holz fer z’erwéerme d’mélch fer z’chéschò. Bés òf d’obròschtò alpò heimò mòssò z’hòlz òf de réck troage oder vòn emmene nòs tònz emuftroage.
Z’alpòläbe éscht fascht òntälls gsid òn mò éscht praktésch geng ussna gsid. Jedé alpò hät ghät eis oder méréré hischéné, dass heimò brucht wétte gade fer z’véh, wònòng fer d’alpnera, chésch- òn mélchchär fer z’chéschò, fer z’ufbeware d’mélch òn fer z’tònz riffe de chésch. Ou éscht geng e méschtrò gsid, woa heimò jede tag de méscht vòm gade treit.
D’alpnera hein mòssò hiete, zwei moal z’tagsch mälche, abnidlò òn anga òn chésch machò.
Tipésch fer z’Lystal éscht gsid, dass hein bsònders d’wiber, d’chénn òn d’oaltò litté òf der alpò gwéerchòt. D’manna sinn usgwandret òn scho ém ustag verreist fer nòmma gägs de wienachte zròckzchéeme.
Hitt geitmò nòmma òf d’gròssòré alpe òn némme bés òf d‘lécké, wòròm tiensché némme rentiere òn sindsch fascht òntällé. Sotte gangensch z’grònd òn tien eister verfalle débél d’wäga erwoasen. (titsch)